Абрус палатняны з вышыўкай (2 шт. ) № КП- 394, 645
Выраб складзены з дзвюх сшытых полак ільняной тканіны, з каляровай вышыўкай і махрамі. Прызначаны для засцілання стала.
|
|
Бойка для вырабу масла № КП-352
Высокая круглая кадачка звужаная зверху. Бойка мае накрыўку з адтулінаю пасярэдзіне – для калатоўкі-біла.
|
|
Гарлач гліняны (3шт.) № КП – 50,51,491
Прызначаўся для захавання малака. Рабілі іх з выцягнутым тулавам, пукатымі бакамі і звужанай шыяй, але шырэйшым за дно вусцем.
|
|
Гляк гліняны ( 3 шт.) № КП- 53, 54, 55
Падобны на шар, часам – выцягнуты ўгору. З адной цi дзвюма ручкамi па баках. Дно плоскае, шырокае, а горла – кароткае i вузенькае, як у бутэлькi.
|
|
Апалушка № КП- 68
Невялікая начоўка для ачысткі (правейвання) зерня ў хатніх умовах. Для рошчыны на бліны, пірагі.
|
|
Збан гліняны з ручкай (3 шт.) № КП – 493, 95, 96
Бакi ў збана выпуклыя, шыя – звужаная. Мае ручку i носiк-дзюбку.
|
|
Дзяжа хлебная № КП - 518
Драўляная шырокая бочачка звужаная зверху, з накрыўкаю-вечкам і драўлянымі абручамі. Зроблена з дубу.
|
|
Лапата хлебная (2 шт.) № КП- 44, 532
Мае прамавугольную плоскасць даўжынёй 45 см, шырынёй – 30 см і доўгае дзяржанне. Выраблена з дошкі лісцевых парод дрэва.
|
|
Качарга № КП - 537
Качаргою выграбаюць попел з печы, перамешваюць вуголле.
|
|
Лапці № КП - 534
Традыцыйны сялянскі абутак, плецены з лыка.
|
|
Сукала (4 шт.) № КП- 521,522, 73, 555
Прылада для намотвання (насуквання) нітак на цэўкі.
|
|
Трапло (трапачка) ( 5 шт.)
№ КП-71,72, 181,182,183
Прылада для ачышчэння льнянога ці канаплянага валакна ад кастрыцы. Уяўляе сабой тонкую дошчачку.
|
|
Верацяно № КП-605 ( 3 шт.)
Прылада для ручнога прадзення лёну, воўны, пянькі. Верацяно выстругвалі нажом або выточвалі з бярозы, ясеню, грушы і інш. На вытачаных верацёнах дзеля зручнасці і як аздабленне наразалі кольцы-паглыбленні.
|
|
Веялка-шуфлік (2 шт.)
№ КП – 195,196
Ручная прылада для веяння, абмалочанага збожжа. Лёгкая драўляная лапатка з кароткай ручкай. Дно ўвогнутае (выдзеўбанае).
|
|
Бёрда № КП- 78 (6 шт.)
Ткацкая прылада, што служыць для прыбівання ўтку ў кроснах. Прамавугольная рамка з устаўленымі і замацаванымі пласцінкамі з тонкай асінавай ці кляновай лучынкі. Для ткання бёрда ўстаўлялася ў набіліцы.
|
|
Вілкі № КП -151 (2 шт.)
Хатні бытавы (пячны) інвентар. Лакальная назва – ухваты. Паўкруглы жалезны рычаг (ухват), насаджаны на доўгае драўлянае цаўё. Служыць для падхвату гаршкоў, чыгункоў, якія ставяць у печ або дастаюць з яе.
|
|
Бязмен № КП -75
Экспанат уяўляе сабой металічныя вагі, якія ў мінулым выкарыстоўваліся ў гандлі і дамашняй гаспадаркі.
|
|
Бязмен № КП-607 (2 шт.)
Экспанат уяўляе сабой металічныя вагі, якія ў мінулым выкарыстоўваліся ў гандлі і дамашняй гаспадаркі.
|
|
Гаршчокі № КП-96, № КП-480
Гліняная пасудзіна для гатавання гарачай стравы, захавання сыпкіх рэчываў і інш. Назва “Гаршчок” паходзіць ад старажытнарускай “гаршуч”. Яго форма добра прыстасавана для хуткага і раўнамернага награвання ў напаленай печы: круглы з пакатымі бакамі, звужаным плоскім дном і вусцем, абкружаным венцам.
№ КП- 50, КП – 51, КП-95 (6 шт.)
|
|
Калаўрот ( 3 шт) № КП -76
Самапрадка, прылада для механізаванага прадзення лёну і воўны ў хатніх умовах.Мае 2 рабочыя часткі: кола, педаль (шатун, ківач), якой кола прыводзілася ў рух, і прадзільны апарат.
|
|
Калыска № КП-34
Дзіцячы ложак. Рабілі яе з дошак і драўляных рэечак. Падвешвалі на чатырох почапках да столі ці да жэрдкі, якая адным канцом мацавалася да бэлькі.
|
|
Качалкі КП-609 (2 шт.)
Прыстасаванні для разгладжвання тканых вырабаў (бялізны, адзення). Накручаны на качалку (даўжыня 40-60 см, дыяметр 4-6 см) выраб раскочвалі валком.
|
|
Чаўнок (5 шт.) № КП-74
Ткацкая прылада для пракідання ўтку ў працэсе ткання (па знешняму выгляду нагадвае мініяцюрны човен). Вядомы дзве разнавіднасці чаўнака - з донцам і полы.
|
|
Чапяла № КП-536
Спецыяльна загнутая на канцы лапатачка з ручкай для захоплівання гарачай скаварады.
|
|
Пяльцы (абручык, каблучок) № КП- 108
Прыстастасаванне для вышывання ў выглядзе круга, на які нацягваецца і замацоўваецца тканіна.
|
|
Вугальныя прасы № КП -84
Прадметы побыту, якія выкарыстоўваліся для прасавання бялізны. Маюць розныя формы, памеры і канфігурацыю. Звычайна вырабляўся з чыгуна.
|
|
Кашуля мужчынская № КП-92
Традыцыйны комплекс мужчынскага адзення складалі доўгая, амаль да каленяў, кашуля і штаны з даматканага палатна натуральнага (белага) колеру.
|
|
Кашуля жаночая № КП-91
Сарочка, асноўная частка жаночага беларускага адзення. Яе насілі ў любым узросце, у будні і святы, пры любым сямейным становішчы. Важны паказчык этнічнай спецыфікі матэрыяльнай культуры беларусаў. Рукавы, каўнер, манішка аздоблены вышыўкай чырвонага колеру. Арнамент пераважна геаметрычны.
|
|
Штаны шарачковыя № КП -89
Пашыты з шарачку. Вясковы сяляне былі апрануты ў такія штаны і саматканую сарочку.
|
|
Спадніца саматканая № КП-90
Частка жаночага сялянскага адзення, якая ткалася з пафарбаваных нітак, часам шылася ў складку
|
|
Фартух № КП-379
Паясная адзежына, якую надзявалі на спадніцу; састаўная частка народнага касцюма беларускіх жанчын. Святочны фартух аздоблены вышыўкай і карункамі
|
|
Ложак драўляны № КП-42
Від мэблі, прызначаны для адпачынку і сну.
|
|
Посцілка № КП-392
Узорыстатканы выраб утылітарнага, дэкаратыўнага, а ў мінулым і абрадавага прызначэння; від мастацкіх тканін. Тэхнікай выканання, памерам, кампазіцыйна-арнаментальным вырашэннем блізкая да дывана. Посцілкай засцілаюць ложак, ёю накрываюцца, яе вешаюць на сцяну для ўпрыгожвання інтэр’ера сялянскай хаты.
|
|
Накідка № КП-397 (2 шт.)
Пакрывала на падушкі з вышыўкай.
|
|
Коўдры саматканыя № КП-43, КП-109
Выткана ў хатніх умовах, саматужным спосабам з суконных пафарбаваных нітак. Выконвала важную ролю ў дэкаратыўным афармленні інтэр’ера вясковай хаты.
|
|
Настольнік № КП -45
Выраб з каляроых суконных нитак. Прызначаны для засцілання стала. Лакальная назва скацерка. Абавязковы атрыбут традыцыйнай сямейнай і каляндарнай абраднасці беларусаў (уваходзіў у пасаг нявесты, ім накрывалі стол на Каляды, Вялікдзень і інш. святы).
|
|
Сявенька № .КП-63 (2 шт.)
Лубянка для ручной сяўбы зернавых культур.
|
|
Рэшата № КП -348
Прылада да прасейвання мукі ці правейвання зерня. Абечак зроблены з сухога лубу, дно – з рагожнай сеткі.
|
|
Рэшата № КП-110
Сельскагаспадарчая прылада працы для прасейвання мукі.
|
|
Сявенька № КП-195 (2 шт.)
Лубянка для ручной сяўбы зернавых культур.
|
|
Макацёр № КП-353 (2шт.)
Гліняная пасудзіна, вузкая ўнізе і шырокая зверху, у якой звычайна труць мак, ільняное, канаплянае семя і інш.
|
|
Стол № КП-111
Шырокая гарызантальная дошка на чатырох высокіх ножках.
|
|
Фіранка № КП -396
Прадмет побыту з тканіны, які прызначаўся для вокнаў. Упрыгожаны арнаментам і вышыўкай у выглядзе кветак.
|
|
Лава № КП-370
Даўні від народнай мэблі, масіўная доўгая шырокая дошка, замацаваная на ножках.
|
|
Церніца (мялка, мяліца, мячка) № КП-365
Прылада для пярвічнай апрацоўкі (мяцця) ільняной ці канаплянай трасты. Церніца гарызантальная, аднарэбраваная. Выраблена з аднаго ствала дрэва, выкапанага з каранямі. Складаецца з дзвюх дошчачак (шчокаў), умацаваных на стойках (нагах).
|
|
Матавіла № КП-77 (3 шт)
Матавіла – гэта прылада для змотвання і размотвання маткоў пражы. Матавіла, якое ўяўляла сабой невялікі драўляны стрыжань, з’яўляецца найбольш пашыраным. Гэта матавіла складаецца з брусковага крыжа з планкамі на канцах і насаджанай на стрыжань ручкай. Затым яго мацавалі на стойках.
|
|
Верацёны № КП -177, КП-478
(6 шт.)
Прылада для ручнога прадзення лёну, воўны, пянькі. У старажытныя часы верацяном служыла драўляная крыху завостраная палачка даўжынёй 20-30 см з завостраным верхам, патоўшчаным нізам, на які для павелічэння вагі надзявалі прасліца, і вострай пяткай. Верацяно выстругвалі нажом або выточвалі з бярозы, ясеню, грушы і інш. На вытачаных верацёнах дзеля зручнасці і як аздабленне наразалі кольцы-паглыбленні.
|
|
Верацёны № КП-479
Прылада для ручнога прадзення лёну, воўны, пянькі. У старажытныя часы верацяном служыла драўляная крыху завостраная палачка даўжынёй 20-30 см з завостраным верхам.
|
|
Верацёны № КП-605, КП- 606
Прылада для ручнога прадзення лёну, воўны, пянькі. У старажытныя часы верацяном служыла драўляная крыху завостраная палачка даўжынёй 20-30 см з завостраным верхам.
|
|
Карыта № КП-484 (3 шт)
Драўляная пасудзіна выраблена з вельмі моцнага дрэва. Прызначалася для прыгатавання цеста ў хатняй гаспадарцы. Іншы варыянт прызначэння кармлення дамашняй птушкі або жывел.
|
|
Карыта № КП-603
Драўляная пасудзіна выраблена з вельмі моцнага дрэва. Прызначалася для прыгатавання цеста ў хатняй гаспадарцы. Іншы варыянт прызначэння кармлення дамашняй птушкі або жывел.
|
|
Трапала № КП – 553 (4 шт)
Драўляная прылада працы. Прызначалася для выкарыстання пад час апрацоўкі ільну. Лічылася адным з галоўных сродкаў жаночай працы.
|
|
Таўкач № КП-530 (2 шт)
Драўляная прылада працы , зробленая з легкай і моцнай драўніны. Выкарыстоўвалася ў хатняй гаспадарцы.
|
|
Грэбень № КП-81 (3 шт)
Прылада для часання льнянога валакна металічныя грабяні. У самаробных грабнях набівалі звычайныя цвікі.
|
|
Нітачніца № КП-596
Драўляная прылада працы, якая выкарыстоўвалася ў ткацтве з мэтай наматывання нітак. Патрабавала вельмі страктаваных навыкаў для тых, хто з ей працаваў .
|
|
Настольнік з вышыўкай № КП - 664
Палатняны выраб, прызначаны для засцілання стала. Лакальная назва скацерка. Абавязковы атрыбут традыцыйнай сямейнай і каляндарнай абраднасці беларусаў (уваходзіў у пасаг нявесты, ім накрывалі стол на Каляды, Вялікдзень і інш. святы). Апрача утылітарнай і абрадавай, выконваў важную ролю ў дэкаратыўным афармленні інтэр’ера вясковай хаты.
|
|
Фанар № КП-64
Прадмет побыту, які выкарыстоўваўся для асвятлення хатніх і гаспадарчых памяшкання
|
|
Фанар № КП-358
Прадмет побыту, які выкарыстоўваўся для асвятлення хатніх і гаспадарчых памяшкання
|
|
Кубак № КП-48
Драўляная пасудзіна, прызначаная для ўжывання вадкіх прадуктаў. Выкарыстоўвалася для захоўвання розных крупаў.
|
|
Настольнік з вышыўкай № КП-394
Палатняны выраб, прызначаны для засцілання стала. Лакальная назва скацерка. Абавязковы атрыбут традыцыйнай сямейнай і каляндарнай абраднасці беларусаў (уваходзіў у пасаг нявесты, ім накрывалі стол на Каляды, Вялікдзень і інш. святы).
|
|
Ручнік саматканы № КП- 37
Кавалак тканіны абрадавага, дэкаратыўнага і ўтылітарнага прызначэння. Шырыня - 45 см, даўжыня – ад 1,5 м
Апрача утылітарнага прызначэння да пачатку 20 ст. ручнікі ўжываліся для штодзённага і святочнага дэкаратыўнага ўбрання жылля і абразоў (ручнікі-набожнікі).
|
|
Ручнік саматканы № КП- 661
Кавалак тканіны абрадавага, дэкаратыўнага і ўтылітарнага прызначэння. Шырыня - 45 см, даўжыня – ад 1,2 м
|
|
Настольнік з вышыўкай № КП (516)
Палатняны выраб, прызначаны для засцілання стала. Лакальная назва скацерка. Абавязковы атрыбут традыцыйнай сямейнай і каляндарнай абраднасці беларусаў (уваходзіў у пасаг нявесты, ім накрывалі стол на Каляды,
|
|
Серп (5 шт.) № КП-200, КП -201
Прылада для ўборкі збожжавых культур (жыта, ячменю, пшаніцы, проса, аўса і інш.). Вядомы з глыбокай старажытнасці (каменны, бронзавы). Паўкруглы серп карацейшы: даўжыня ляза па прамой лініі 30-32 см. У наш час у калгасах і саўгасах збожжавыя культуры ўбіраюць камбайнамі. Сярпом нажынаюць першы ці апошні сноп.
|
|
Ступа № КП-529 (2 шт.)
Традыцыйная прылада для апрацоўкі зерня на крупы. Зроблена з кавалка тоўстага ствала дуба. Зерне перад апрацоўкай сушылі, а ў працэсе таўчэння для таго, каб лепш аддзялялася шалупінне, крыху змочвалі вадой.
|
|
Кашы № КП -520, КП-521 (4 шт.)
Пляцёная ёмістасць розных памераў для захоўвання і транспарціроўкі сыпкіх і штучных рэчываў, пераважна харчовых прадуктаў. У Грыцэвічах найбольш пашыраны былі кашы паўкруглай формы, плеценыя з лазовых прутоў. З той жа мэтай выкарыстоўваліся кашы з плоскім дном. Для такіх кашоў выраблялі яшчэ і крышкі, каб прыкрываць тое, што знаходзілася ў іх
|
|
Кросны № КП-657
Гэта ткацкі станок для ткання ў хатніх ўмовах. Найбольш важныя часткі і прыстасаванні гэта: ставы, на якіх мацаваліся навоі, ніты, берда з набіліцамі, панажы. На кроснах выраблялі разнастайныя тканіны, ўзорыстыя ручнікі, абрусы, посцілкі.
|
|
Фанар № КП- 113
Прадмет побыту, які выкарыстоўваўся для асвятлення хатніх і гаспадарчых памяшканняў.
|
|
Вугальныя прасы № КП 191,КП-193 (4 шт.)
Прадметы побыту, якія выкарыстоўваліся для прасавання бялізны. Маюць розныя формы, памеры і канфігурацыю. Звычайна вырабляўся з чыгуна.
.Такі прас награваўся бярозавым вуголлем, верх яго адчыняўся, як карабок, і вугалькі засыпалі ўнутр. У бакавых сценках былі адтуліны для паляпшэння цягі. Такі прас называўся “духавы”, бо яго патрэбна было ўвесь час раздуваць. (2 шт.)
|
|
Пранік № КП-476 (2шт.)
Драўляная дошка з высечанымі папярочнымі жалабкамі для катання бялізны, накаткі скур. Прадмет хатняга ўжытку выкарыстоўваўся для выбівання (мыцця) і прасавання бялізны. Аджатую ўручную бялізну, намотвалі на валік або качалку і раскочвалі рубелем
|
|
Пранік № КП-610 (2 шт.)
Драўляная дошка з высечанымі папярочнымі жалабкамі для катання бялізны, накаткі скур. Прадмет хатняга ўжытку выкарыстоўваўся для выбівання (мыцця) і прасавання бялізны. Аджатую ўручную бялізну, намотвалі на валік або качалку і раскочвалі рубелем
|
|
Часала № КП- 112 (2 шт.)
Прылады працы, якая была прызначана для расчэсвання авечай шэрсці. Знаходзіцца ў добрым стане. Выгатаўлена з лёгкай драўніны і металічных зубоў.
|
|
Пранік № КП -528 (4 шт.)
Пляскаты драўляны брусок з ручкай, якім абівалі лён. Спачатку абівалі ільняныя галоўкі, з якіх потым рабілі ільняное масла.
|
|
Цэўка № КП -612
Часткі кроснаў як дапаможная частка для выцягвання нітак. Вырабляліся легкага і моцнага дрэва.
|
|
Прылада працы, якая прызначалася для вырабу кублоў і бочак. № КП-615 (2 шт.)
|
|
Цэп (4 шт ) № КП- 472
Прасцейшая драўляная прылада для малацьбы збожжа. Складаецца з гладка выструганай палкі-цапільна, даўжыня 117 см, і біча, даўжыня 79 см, рухома замацаваных паміж сабой. Біч круглы. Зроблены з дуба.
|
ч |
Чыгун № КП- 480
Металічны гаршчок з пукатымі бакамі, звужаным плоскім дном і вусцем. Пасудзіна для варкі ежы.
|
|